دفع پروتئین می‌تواند به دو صورت باشد: مزمن و مقطعی

دفع پروتئین مزمن: اگر پیش از بارداری، در ادرار خود دفع پروتئین داشته‌اید، در صورت بارداری، به دفع پروتئین مزمن دچار می‌شوید. این شرایط به مشکلات جدی کلیوی منجر می‌شود.

دفع پروتئین مقطعی: این شرایط در دوران بارداری ایجاد می‌شود و معمولا پره اکلامپسی به دفع پروتئین در بارداری منجر می‌شود.


دلایل ابتلا به دفع پروتئین در بارداری چیست؟

کلیه معمولا مواد اضافی موجود در خون را تصفیه می‌کند و مواد مفید (مانند پروتئین) را در خون باقی می‌گذارد. اگر مشکلی در عملکرد کلیه وجود داشته باشد، پروتئین در ادرار نشت پیدا می‌کند. شرایط زیر موجب دفع پروتئین در بارداری می‌شود.


۱. پره اکلامپسی

پره اکلامپسی به شرایطی در بارداری گفته می‌شود که فشار خون بالا می‌رود و پروتئین از راه ادرار دفع می‌شود. این شرایط معمولا بعد از هفته بیستم بارداری رخ می‌دهد. نشانه‌های این بیماری فشار خون بالا و دفع پروتئین در ادرار است. در شرایط وخیم بیماری منجر به سر درد، تورم دست‌ها و صورت، تهوع، استفراغ، درد‌های شکمی، کاهش ادرار و تاری دید می‌شود.

اگر پره اکلامپسی به موقع درمان نشود، موجب از دست رفتن برخی اندام‌ها مانند کلیه، کبد، مغز، چشم، قلب و ریه‌ها می‌شود.


۲. اکلامپسی

اکلامپسی وضعیتی است که تشنجات عمومی به همراه پره اکلامپسی رخ می‌دهد. تشنج قبل، در طول و یا بعد از زایمان رخ می‌دهد. این یک شرایط اورژانسی است و نیاز به مداخله پزشکی سریع دارد.


۳. سندروم HELLP

سندروم HELLP نوعی خطرناک از پره اکلامپسی است که در صورت عدم درمان به موقع ممکن است موجب مرگ مادر و جنین شود. به علت ویژگی‌های آن یعنی، H. (همولیز، تجزیه گلبول‌های قرمز خون)، EL (افزایش آنزیم‌های کبدی) و LP (تعداد پلاکت‌های پائین) به این نام شناخته شده است.

نشانه‌های اولیه این بیماری بسیار شبیه پره اکلامپسی است. علایم رایج آن تهوع، استفراغ، درد بالای شکم، سر درد، احساس بیماری و تاری دید است.

ابتلا به پره اکلامپسی در بارداری، احتمال ابتلا به اکلامپسی و سندروم HELLP را بالا می‌برد. این شرایط منجر به زایمان زودرس، تولد نوزاد با وزن پایین (نارس) و یا مرگ جنین می‌شود.


۴. عفونت ادراری یا عفونت کلیوی

وجود عفونت ادراری یا کلیوی در بارداری می‌تواند به دفع پروتئین در بارداری منجر شود. موارد زیر در بارداری بایستی بررسی شوند:

تکرر ادرار 

سوزش و ناراحتی هنگام تخلیه ادرار

درمان سریع عفونت ادراری در صورت تشخیص. اگر درمان به موقع صورت نگیرد منجر به عفونت کلیوی می‌شود که نشانه‌های آن درد پهلو و پشت، تهوع، استفراغ و تب و لرز است.

عفونت در مجاری ادراری می‌تواند جنین را نیز تحت تاثیر قرار دهید و موجب زایمان زودرس و تولد نوزاد با وزن پایین شود.

اگر به عفونت ادراری دچار شده باشید، پزشک برایتان آنتی بیوتیک مناسب برای دوران بارداری تجویز می‌کند.


۵. عوامل دیگر

دلایل دیگری نیز وجود دارد که موجب نشت پروتئین در ادرار در دوران بارداری می‌شود.

 استرس و هیجانات زیاد

قرار گرفتن در معرض دمای بالا

تب

کم آبی بدن

فعالیت ورزشی شدید

سرطان خون، لوپوس، بیماری مزمن کلیه، آرتریت و بیماری دیابت نیز ممکن است باعث دفع پروتئین در بارداری شود.


علائم دفع پروتئین بارداری چیست؟

تورم دست‌ها و پا‌ها

صورت متورم

ادرار کف آلود

از اواسط بارداری، باید علائم پره اکلامپسی را بررسی کنید. علائم عبارتند از:

تار شدن بینایی

تورم ناگهانی دست‌ها، پا‌ها و صورت

سردرد دائمی

احساس عمومی بیماری

سوزش سر دل

احساس درد شدید زیر دنده‌ها

اگر علائم بالا را مشاهده کردید، بایستی سریعا به پزشک مراجعه کنید. این علائم به سرعت از هفته بیست و هفتم بارداری تا هفته‌های اولیه پس از زایمان نمایان می‌شوند.


روش تشخیص دفع پروتئین در بارداری چگونه است؟

روش‌های مختلفی برای تشخیص دفع پروتئین در بارداری وجود دارد. برجسته‌ترین آن‌ها عبارتند از:


۱. تست Dipstick

در اینجا نمونه‌ای از ادرار گرفته می‌شود و یک نوار شیمیایی وارد محلول ادرار می‌شود. تکه‌هایی در نوار وجود دارد که در صورت وجود پروتئین در ادرار تغییر رنگ می‌دهد. Dipstick سطح گلوکز در ادرار را نیز نشان می‌دهد. به همین دلیل می‌توان برای غربالگری دیابت بارداری از آن استفاده کرد.

نتیجه آزمایش سطح پروتئین در ادرار، به صورت + تا ++++ نشان می‌دهد که +۱ میزان کم پروتئین و +۴ میزان بالای پروتئین است. پروتئین بالا در ادرار در دوران بارداری نشانگر پره اکلامپسی یا آسیب کلیه است. سطح پایین پروتئین نشانگر عفونت ادراری است.


۲. آزمایش ۲۴ ساعته پروتئین در ادرار

این تست می‌تواند در خانه یا در بیمارستان انجام شود. شما باید ادرار را در یک دوره ۲۴ ساعته در ظروف مخصوص جمع آوری کنید. معمولا، اولین ادرار صبح محاسبه نمی‌شود و دفعات بعدی برای آزمایش جمع آوری می‌شود. نمونه‌ها بایستی در محیط سرد مانند یخچال و یا بر روی یخ نگهداری شود. پس از ۲۴ ساعت نمونه‌ها برای تجزیه و تحلیل گرفته می‌شوند.

اگر پروتئین در ادرار بیش از ۳۰۰ میلی گرم در یک دوره ۲۴ ساعته باشد، این نشانه‌ای از پره اکلامپسی است.


درمان دفع پروتئین در بارداری چگونه است؟

دفع پروتئین در بارداری به خودی خود بیماری نیست. درمان آن تنها به شناسایی علت و رفع آن بستگی دارد.

به عنوان مثال، اگر شما یک فرد مبتلا به دیابت هستید، باید با ورزش، رژیم غذایی متعادل و مصرف دارو آن را کنترل کنید. اگر دفع پروتئین در بارداری ناشی از پرفشاری خون باشد، باید درمان لازم برای کاهش فشار خون را انجام دهید.

علاوه بر کنترل بیماری زمینه ساز دفع پروتئین، شما بایستی میزان نمک را در رژیم غذایی خود محدود کنید. پزشک ممکن است شما را به یک متخصص تغذیه برای اصلاح برنامه رژیم غذایی ارجاع دهد. همچنین باید در طول روز آب بیشتری بنوشید.


منبع: سایت ستاره